Hakan Yalçın'ın, daha önce "California’nın Oyun Bahçesi: Sierra Nevada" başlığı ile kaleme aldığı ve Sierra Nevada hakkında oldukça doyurucu bilgiler veren çalışmasına devam niteliğindeki bu bölümünde, Hakan Yalçın, Sierra Nevada'daki yürüyüş ve tırmanış önerilerini bizlerle paylaşıyor.
SIERRA NEVADA’DA YÜRÜYÜŞ-TIRMANIŞ ÖNERİLERİ
Çok geniş bir patika ağı ve binlerce zirveye sahip Sierra Nevada’da her bir dağa ait değişik rotalar da hesaba katılırsa seçenek sayısının neredeyse sonsuz olduğu ortaya çıkar. Silsilenin her bir köşesini hakkıyla görüp, bütün zirvelerine çıkabilmek için birkaç ömürlük zaman gerektiği kesindir. Bunu, çoğumuz yapamayacağından herhalde en mantıklı olan şey bölgeleri ana hatları ile görmek ve asıl gitmek veçıkmak istediğimiz yerlere karar vererek oralara geziler düzenlemek olacaktır. Bu tanıtım yazısında bütün hedefimiz, Sierra Nevada dağları hakkında sadece ipuçları vermek ve bir kaç yürüyüş ve tırmanış önerileri ile asıl tırmanmak istediğiniz yerleri belirlemenize yardımcı olmaktır.
Lake Tahoe
Lake Tahoe bölgesinde erişim kolaylığı ve kışın yollarının açık olmasından dolayı her zaman yürüyüş ve tırmanış aktiveleri düzenlenebilir. Arazi göreceli olarak daha alçak ve daha az sarp olduğundan, patikalar birçok zirveye kadar ulaşır(Ama yaz başına dek patika yolların karla kaplı olduğu unutulmamalıdır). Ayrıca, mesafeler çok fazla olmadığından dağların çoğuna günübirlik tırmanışlar yapmak mümkündür. İrtifa olarak gölün etrafında yer alan en yüksek nokta Freel Peak (10,880 ft) olup, bütün Tahoe havzasını ve güneyde kalan geniş bölgeyi görmek mümkündür. Ama birçok kişinin görüşüne göre Tahoe bölgesinde en manzaralı dağ Mt Tallac’tır (9735 ft). Mt Tallac, hem Lake Tahoe’nun, hem batısında kalan “Desolation Wilderness” koruma alanının güzel manzaralarını ziyaretçilerine sunar. Desolation Wilderness, dağlar arasında kalan bir vadide buzulların toprak ve yumuşak kayayı sıyırıp, geriye sadece granit bıraktığı çıplak görünümlü bir yerdir. Vadi, dibinde çok sayıda göl barındırır. Güneyden gelen PCT patikası bu göllerin yanından geçerek kuzeye devam eder.
Emerald Koyu - Lake Tahoe
Lake Tahoe kıyısında heybetli bir şekilde yükselen Mt Tallac (9735 ft)Yüksekliği fazla önemsemeyip, masmavi Lake Tahoe ile iyice kucaklaşmak isteyenlere Maggies Peaks ikiz tepeleri önerilir. Bu tepelere kolay bir yürüyüşle ulaşıp, şirin Emerald Koyunu üstten görmek mümkündür. Göl manzarası yerine granit içeriği fazla tırmanışları sevenler ise, Desolation Wilderness içinde kalan en yüksek zirve olan Pyramid Peak’i (9,995 ft) tercih edebilirler. Sivri uçlu Pyramid Peak’in zirve kısmı üçgen piramit şeklinde yükselir ve tırmanışçılara alpin bir hava sunar.
Gölden biraz daha uzakta tırmanış yapılacak dağlardan Mt Rose (10,756 ft), Round Top (10,381 ft) ve Red Lake Peak’i (10,050 ft) sayabiliriz. Mt Rose, dağların Nevada eyaleti sınırları içinde yer alan en yüksek noktasıdır. Zirvesinden, aşağıdaki platoda yer alan Reno şehrini kuş bakışı seyretmek mümkündür. Gölün güneyinde Carson Pass geçidinden ulaşılan Red Lake Peak ve Round Top dağları, kış çıkışları ve tur kayağı yapanlar için popüler hedeflerdir.
Gordon Ye Round Top zirvesinden dönerken
Zafer Yamaner Mt Ralston tırmanışında Cup Lake etrafında traverse yaparkenYosemite
Yosemite vadi içi baş döndürücü bir güzelliğe sahip olup, herhangi bir yerinde yapılacak yürüyüş veya tırmanışın son derece tatminkâr olacağı şüphesizdir. Vadiyi üç yandan çevreleyen yüksek granit duvarlar ilk başta insanın algı duyusunu bir hayli zorlar ve tam olarak kavramak için biraz zaman gerekir. Vadi tabanından 1000m veya daha fazla yükselen Half Dome, El Capitan, Glacier Point, Sentinel Rock gibi yerler aşağıdan ulaşılamaz gibi görünür. Pürüzsüz vadi duvarları, Half Dome’un karpuz gibi ortadan ikiye kesilmiş şekli, vadi ortasından akıp giden Merced nehrinin coşkulu akışı hayranlık uyandırır. İlkbaharda şelale sayısı en az ikiye katlanır çünkü üst kesimlerde eriyen kar suları vadi duvarlarından direk aşağı dökülür. Her tarafa yayılmış çam kokusu insanın içine siner. Yosemite’nin büyülü havasını iyice solumak isteyenler için vadinin doğusunda yer alan Vernal ve Nevada şalelerine yürüyüş çok zevklidir. Vadiyi üstten görmek isteyenler için bir sürü seçenek vardır. Bunlar içinde Yosemite Şelalesinin tepesine giden yürüyüş özellikle tavsiye edilir. Şelalenin yanında bulunan dar bir yan vadiden zikzak yaparak yukarı çıkan patika şelalenin tam tepesine ulaşır. 740m yüksekliğindeki şelaleye direk üstten bakmak anlatması zor bir duygudur. Bütün Yosemite yürüyüşleri arasında en muhteşemi ve deyim yerinde ise Yosemite’nin “olmazsa olmazı” Half Dome çıkışıdır. Yaklaşık 13 km uzunluğundaki bu yol ilk başta Merced nehrini takip eder. Vernal ve Nevada şalelerinin yanından yukarıya tırmanır ve orman içinden geçerek Half Dome’un dibine varır. Asıl heyecan şimdi başlamaktadır. Tamamen granit olan dik kesimden kayaya tutturulmuş çelik merdivenle yukarı çıkılması gerekmektedir. Via ferrata diyebileceğimiz bu çıkış yöntemi çok sayıda kişinin zirveye ulaşmasını sağlar. Hayatında ilk kez boşluklu çıkış yapan kişiler için bu tırmanışta heyecan faktörü maksimuma ulaşır. Half Dome’un tepesinden 4,800 ft aşağıda kalan vadiye bakan insanlar kendilerini uzaydaymış gibi hissederler. Kuzey tarafta Tenaya kanyonu dev bir bıçak tarafından kesilmiş gibi pürüzsüzdür. Vadinin güney yamacında kafasını sivri bir şekilde uzatmış Mt Clark sizi selamlıyor gibidir. Doğu yönünde Merced nehrinin küçük vadi ve kanyonlarla parkın en yüksek dağı olan Mt Lyell’a kadar ulaştığını görürsünüz. Bir kaç milyon yıl önce Yosemite vadisini yarıp geçen ve kalınlığı yüzlerce metreye ulaşan buzulu göz önünde canlandırınca, doğanın gücünü takdir edersiniz. Yaz aylarında, Half Dome’un tepesinde bu güzelliği tatmak isteyen yüzlerce kişi görmek mümkündür. Kalabalık, doğa deneyimi açısından puan kaybettirici olsa da eksiksiz bir Yosemite deneyimi için fazla umursanmaması gerekir.
Half Dome’in kuzey yüzünde bulunan “via ferrata” tipi çelik kablolardan çıkan yürüyüşçüler
Cathedral Peak’in batı yamacında bulunan Eichorn Pinnacle adlı kule (tepesindeki tırmanışçıya dikkat!)Yosemite’de diğer yürüyüş seçenekleri arasında Cathedral gölleri, vadiyi yukarıdan gören Glacier Point, sequoia ağaçlarının olduğu Wavona ve Hetch Hetchy rezervuarına akan şelalelerin altından geçen patikalar sayılabilir. Çıkması kolay zirve olarak parkın doğu girişinden yükselen Mt Dana (13,053 ft) önerilir. Neredeyse zirveye dek ulaşan patika yolu sayesinde Sierra Nevada’da manzara/çaba faktörü en yüksek dağlarından biridir. Tepesinden, Yosemite ve doğusunda kalan Mono Lake havzasının çok geniş bir alanı görünür. Çıkıp inmesi bir kaç saate sığdırılabilecek Mt Dana için daha çok vakit ayırıp, dağın arkasındaki buzul ve göllerin yakından görülmesi tavsiye edilir.
El Capitan gibi uzun duvar (big wall) tırmanışları dışında vadinin kuzey-doğu köşesinde bulunan Royal Arches, Half Dome’un Snake Dike rotası, Tuolumne Meadows’da bulunan Cathedral Peak, Echo Peaks ve Unicorn dağları kaya tırmanışçılarının sık gittiği yerlerdendir. Granit kubbeleri ile dolu Tuolumne Meadows’da adım başı tırmanılacak yer bulmak mümkündür. Bunların çoğu parkın içinden geçen yolun hemen yanında yer alır. Lembert Dome ve Poly Dome kubbe kayalarında sürekli kaya tırmanışı yapan şahısları görmek mümkündür. Daha uzun kaya tırmanışları için Mt Conness (12,590 ft) ve Matterhorn (12,264 ft) dağlarının sırt veya duvar rotaları hedeflenebilir. Yosemite Milli Parkı sınırları içinde çıkılabilecek en yüksek nokta ise Mt Lyell’dir (13,114 ft). JMT/PCT patikası takip edilerek uzun bir yürüyüşten sonra erişilen Mt Lyell, etrafında bulunan diğer yüksek zirvelerle beraber oldukça alpin bir hava yaratır. Lyell buzulunu tırmanıp, buzulu kayadan ayıran çatlağın yanından çıktıktan sonra boşluklu bir tırmanışla Mt Lyell’in zirvesine ulaşılır. Bu çıkıştan hoşlananlara, daha güneyde yer alan ve Mammoth bölgesinden erişilen Mt Ritter (13,157 ft) ve Banner Peak (12,945 ft) tırmanışlarını mutlaka yapmaları önerilir.
Mt Lyell buzulunun kayadan açıldığı çatlak
Matterhorn’un doğusunda bulunan Horse Creek Canyon üzerinde oluşan gökkuşağıKings Canyon/Sequoia Milli Parkları
Kings Canyon Milli Parkında toplam yedi adet 14’lük içeren Palisade bölgesi Sierra Nevada’nin en alpin çıkışlarına sahne olur. North Palisade’in U-notch denilen 250m uzunluğundaki kar/buz kulvarından 14,240 ft’lik zirveye ulaşan rotası Sierra Nevada’nın en klasik çıkışlarından sayılır. U-notch’ın yanında yer alan V-notch, daha dik bir buz kulvarı olup, Polemonium zirvesine (14,080 ft) ulaşan alpin bir rotadır. Diğer bir klasik tırmanış, Mt Sill’in (14,153) “Swiss Arete” adlı sırt rotasıdır. Mt Sill için silsilenin en güzel manzaralarına sahip zirve olduğu söylenir. Diğer 14’lüklerden Starlight (14,200 ft) ve Thunderbolt (14,003 ft) zirvelerine ulaşmak icin kaya bloğu tırmanmak gerekir. Starlight’in kaya bloğu olan “Milk Bottle” (“Süt Şişesi”)’ne çıkıp ayağa kalkabilen tırmanışçılar buranın hayatlarındaki en “havadar” zirve olduğunu söylerler. Bu bölgede bulunan bir diğer 14’lük olan Middle Palisade’in “NorthEast Face” rotası oldukça zevklidir. Çıkışta normal şartlarda ip gerekmez ama epey bir boşluk hissi vardır.
Peak 3994 (13100 ft) zirvesinde Palisade grubu dağları keyifle seyrederken
Samantha Olson Polemonium zirvesine (14080 ft) ulaşmak için son hamleleri yapıyorPalisade bölgesine gidecek tırmanışçıların kendilerini 14’lüklerle kısıtlamamaları tavsiye olunur. Etrafta çıkması çok daha kolay ama çok güzel manzaralar sunan epey bir zirve daha vardır. Bunlardan Mt Agassiz (13,891 ft) manzara/çaba faktörü çok yüksek bir seçenektir. California’nin 20. en yüksek zirvesi olan Mt Agassiz’a 12,000 ft rakımlı Bishop Pass geçidinden rahatlıkla çıkılabilir. Mt Agassiz, Palisade 14’lüklerini, Palisade buzulunu ve etrafında çok geniş bir bölgeyi görme fırsatı verir. Bu bölgede yer alan Mt Gayley (13,510 ft) ve Peak 3994 (13,100 ft) tırmanmaşı zevkli iki diğer zirvedir.
Cenk Çalışkan Mt Carillon zirvesinde (13552 ft). Arka planda kalan Tulainyo Lake Amerika’nin en yüksek rakımlı alpin göllerinden biri (12800 ft)
Mt Russell’ın kuzey yüzü ve “East Ridge” sırt rotasından çıkan bir tırmanışçıSequoia Milli Parkında şüphesiz en önemli hedef silsilenin en yüksek noktası olan Mt Whitney’dir (14,497 ft). Mt Whitney her tırmanışçıya hitap eder. Zirveye dek ulaşan patika yolunda yaz ve sonbahar aylarında her gün 100’den fazla şahıs görmek mümkündür. Buna karşılık 750m yüksekliğindeki doğu duvarında teknik seviyesi oldukça yüksek rotalar da vardır. Zirveye doğu tarafında bulunan bir kulvardan ulaşan “Mountaineers” ve kuzey yamacından çıkan “North Face” rotaları tırmanışçıların diğer seçenekleri arasında yer alır. Mt Whitney’in kuzey komşusu Mt Russell (14,088 ft), teknik kaya tırmanışları açısından oldukça zengin bir dağdır. “Fishook Arete”, “Mithral Dihedral” ve “North Face” bunlardan sadece bazılarıdır. “East Ridge”sırt rotası popüler olup, “havadar” sırt tırmanışlarını sevenler için çok iyi bir seçenektir. Güneyden zirveye ulaşan ve teknik olmayan bir rotası da vardır. Whitney-Russell bölgesine çok tırmanışçı geldiğinden hem günaşırı hem de günübirlik geziler izne tabidir. Yaz ve sonbahar aylarında izinlerde kota olup, buraya gidişleri çok zorlaştırır. Alternatif olarak daha kuzeyde bulunan Mt Williamson (14,378 ft, Sierra Nevada’nin 2. en yüksek zirvesi), Mt Tyndall (14,019 ft) ve güneyde yer alan Mt Langley (14,026 ft) önerilebilir. Bunlardan Mt Langley çıkılması kolay bir dağdır; tepesinden Whitney bölgesinin hoş manzaralarını seyretmek mümkündür.
Mt Whitney ve yakınında bulunan sivrilerin Mt Russell’dan manzarası
John Muir’in izinde: Ali Saneyei Mt Whitney-Mountaineers rotasında bulunan kulvarda tırmanırkenKings Canyon ve Sequia Milli Parklarının düşük rakımlı batı kesimleri başka güzellikler sunar. Kings Canyon, aslında Yosemite’nin küçük bir kopyası şeklindedir. Kanyon içinde bir kaç şelalesi vardır. Dar bir yan kanyon içinden gürleyerek akan “Roaring River Falls” şelalesine vadi içindeki yoldan kolayca ulaşılır. Vadinin ortasından akan Kings nehri, geniş bir havzaya sahip olduğundan bahar aylarında çok kabarır. Vadinin doğusunda bulunan ve bir kaç saatlik yürüyüşle ulaşılan Misty Falls, Kings nehri düşüş gösterdiği bir yerde kayalara çarparak büyük bir bulut oluşturur. Sequoia Milli Parkında kısa mesafede tepesine çıkılan Moro Rock’tan, Kaweah nehir vadisinin büyük bir kesmini görmek mümkündür. Alta Peak (11,200 ft) bu bölgede çıkılabilecek en yüksek dağdır. Tepesinden, doğuda yükselen Great Western Divide grubunun manzaraları çok güzeldir. Sequoia Milli Parkının en güneyinde yer alan Mineral King vadisine ulaşım biraz zordur. İki yanı dik bir şekilde yükselen Mineral King, Sierra Nevada’nın daha az ziyaret edilen ama en sevimli vadilerindendir. Dik yamaçlarından akan dereler çoğu yerde şelale oluşturur. Burada yapılan yürüyüşlerde çok sık geyik görülür. Mineral King’in üst kısımlarında sivri uçlu dağlar yükselir. Bunlardan Sawtooh Peak (12,343 ft) ve Mt Florence (12,432 ft) çıkılması tavsiye edilen iki zirvedir. Sequoia Milli Parkına yapılan ziyaretlerde sequoia ağaçlarının olduğu bölgenin ihmal edilmemesi gerekir. Yaşları 2000-3000 yıl arasında değişen sequoiaların altında yapılan yürüyüş her doğaseveri tatmin edecek kadar zevklidir.
Palisade grubu zirveleri üzerinde yükselen ay (ayın solunda buzuldan yükselen V-Notch ve U-Notch kulvarları sağında Clyde ve Underhill kulvarları görülüyor)Palisade grubu zirveleri üzerinde yükselen ay (ayın solunda buzuldan yükselen V-Notch ve U-Notch kulvarları, sağında Clyde ve Underhill kulvarları görülüyor)
SON OLARAK
Asıl yapmak istediğimiz öneri, yukarı verilen “önerileri” ciddiye almayıp haritada kendi kendinize bir hedef belirlemenizdir. Kampınızı bir göl kenarında veya içinden dere akan yeşillikte kurun. Belki hemen karşınızda bir şelale akıyordur, sesi size huzur verir.
Etraftaki çiçeklere bakarsınız, hafif esen rüzgâr size çiçek kokuları getirir ve bütün yorgunluğunuzu unutturur. Batan güneşin ışıkları dibinde olduğunuz dağın granit duvarını aydınlatır. Önce açık renkli, sonra gittikçe koyulaşan kızıl bir renge bürünür. John Muir bu ışık oyunundan esinlenip Sierra Nevada’yaRange of Light (Işık Silsilesi) adını vermiştir. Gözleminizle ona hak verirsiniz. Şu an dağları bütün algılama gücünüzle hissetmektesiniz. California’nin oyun bahçesi Sierra Nevada’ya hoşgeldiniz!
Hakan Yalçın
İletişim: sierrawolf2002[at]yahoo.com
Sierra'da Gezinti
