Aerojel, 1930’larda iki profesörün iddialaşması üzerine silika esaslı malzemeden sıvıların ayrılması ile elde edilmiş en hafif katı madde. O tarihlerde kırılgan yapısı yüksek üretim maliyetleri sebebiyle pek de değerlendirilmeyen aerojel maliyetinin düşmesi ve esnek malzemelere uygulanabilir hale gelmesiyle gündelik hayatımıza girmeye aday.
2 gr. ağırlığındaki Aerojel 25 Kg. ağırlığındaki tuğlayı taşırken görülmekte - (Foto: Wikipedia)Özellikleri neler mi?
1 metreküpü yaklaşık 300 gr tartıyor... %99,7 si hava kalanı silika esaslı malzemeden oluşuyor.(alüminyum, krom esaslı olanları da üretildi.) Yapısı o kadar boşluklu ki ışığı geçiriyor. Yani şeffaf. Bu yüzden de donmuş duman lakabını hak ediyor. İçerisine hapsettiği hava yüzünden bilinen en iyi yalıtım malzemesi olarak da geçiyor. Fiberglastan 39 kat daha yüksek bir ısıl dirence sahip. Bir başka artısı da doğa dostu olması. Parçalandığında arkasında sadece kum kalıyor.
Boşluklu yapısı nedeniyle kinetik enerjiyi de oldukça iyi emiyor. Nasa’nın yıldız tozu projesinde bir kuyruklu yıldızın kuyruk tozlarını toplamak için dahi kullanılmış.
Tabi bizi ilgilendiren en önemli özelliği yalıtım malzemesi olarak kullanılabilmesi.
Basınç altında bile yalıtım özelliğini koruyabiliyor.
Bu katı kırılgan malzeme, kumaşlara uygulanabilir hale getirildiğinde Nasa çalışanlarına göre 6 mm malzeme ile -130 santigrat derecede bile insanı koruyabiliyor. Mars görevine gidecek personel için tasarlanan elbiseler büyük ihtimalle aerojel içerecek.
Kumaşlara uygulanabildiğinden beri, Aerojel tekstil sektöründe yavaş yavaş kendine bir yer edinmeye başladı. Bir firma aerojel içeren ceketler üretmiş. Ancak müşterilerden gelen aşırı sıcak tuttuğu yönündeki şikâyetler sebebiyle ceketler piyasadan toplatılmış.
Yukarıda Nasa’nın Mars görevlerinde astronotlara giydirmeyi planladığı parmaksız eldivenler ve kutup deneylerinde yine Nasa'nın patenti altında üretilmiş ceketler görülmekte (Foto: NASA STI)
Kutuplarda testleri geçen izolasyonlu ceketler dağda da denenmez mi?
2006 yılı 25 Mayısında Aspen Aeorgel firmasının desteklediği Anne Parmenter Everest’in zirvesine ulaşmış. Aerojel destekli ve botlar ve matı sayesinde zirveye varan Anne’in tek şikâyeti ayaklarının özellikle fazla ısınması olmuş...
Bir Fransız ayakkabı firması ise “Radyatör” isimli Aerojel yalıtım destekli dağcılık bot modelini piyasaya şimdiden sunmuş durumda.
Sanırım bize de bir süre daha bekleyip, bu yeni teknolojinin verimini gözlemlemek, eğer uygun ise bütçemiz elverdiğinde de aerojel ile izole edilmiş kıyafetler, tırmanış ayakkabıları almak kalıyor.
Aerojel soğuk kadar sıcağa karşı da iyi bir izolasyon malzemesi - (Foto: Wikipedia)Kaynaklar
http://www.project-himalaya.com/dispatches/2006/06-everest-19-anne.html